Page images
PDF
EPUB

tione existimavit, quod non Guionio ipsi sed Quarræo collegæ monitum nescio cujus Genii nocturnum acciderat.' Sed me locus admonet, ne rem inauditam hactenus, et ideo seculorum omnium memoria dignissimam præteream; quam etsi haud pertinere videatur ad Guionios, non abs re tamen hoc loco referre mihi visum est: seu, quia conscius illius fuit ac interpres Jacobus Guionius; seu quod vix apud posteros fidem inveniet, nisi testium omni exceptione majorum, et illius inter alios, cui illa contigit, testimoniis et subscriptionibus probata fuisset; ea tamen fuit: Foederatorum factione plus justo in Burgundia valente, regiarum partium præsides ac senatores Semurium, primarium Mandutiorum oppidum regis nomine jus dicturi secesserant, cum Divione non liceret; ac inter eos Joannes Quarræus, qui feliciter miscuerat ornamenta togæ artibus belli. Is iv. calendas Augusti MDXCIV. circa secundam diei horam matutinam sibi visus est motu subito expergefieri, et verba quædam ignota pronunciare, cum famulo propius decumbenti surgere, et lampadem accendere jusso præcepit, ut eademmet verba, quæ, ne sibi elaberentur, dentibus quasi retinere videbatur, scripto consignaret in hunc modum: " Oug aposondes ton endon distiguion." Quod famulus confestim exsecutus est, neutro eorum, Græcane illa essent, an Arabica, aut alia, sciente. Quarræus quidem, quamvis abunde iis artibus excultus, quæ viro senatorio conveniunt, in suis professionum tabulis, ex quibus hæc historia a me excerpta est, scribit ingenue, se Græci sermonis plane fuisse inscium. Summo demum mane pergens in senatum Quarræus Jacobo Guionio, quicum illi consuetudo intercedebat, obvius fit, et vix salutatum rogat, ut ille verba, quæ ex sola eorum asperitate Græca esse conjectabat, interpretari vellet; quæ a Guionio lecta, Græca statim esse deprehendit, sed minime ex Homero excerpta, quod putavit novus quidam philosophus ; hac autem ratione describenda: οὐκ ἀπώσοντες τῶν ἔνδον SUOTUXIV. Quibus et interpretationem addidit verbis totidem: "Non repulsuri, quod intus infortunium." Horum vero cum diu sensum simul perpendissent, et si quid tristius in iis lateret, deprehendere conati fuissent, autor fuit Quarræo Guionius, ut, quia jam ex illa domo, quam Semurii incolebat, migrare constituerat, quod illius fœtori recurrentem iterum iterumque cœliacum dolorem, quem passus

fuerat, tribueret, non longiorem in illa moram traheret. Sed longe gravius exitium illa verba portendebant : siquidem post dies octo, cum Quarræus reipublicæ causa Flaviniacum, regiarum partium oppidum, perrexisset, domus illa a fundamentis convulsa de nocte repente concidit, fatalique, nec penitus improvisa Guionio ruina suos incolas oppressit: cujus rei historiam eleganti carmine (ut audio) Guionius postea cecinit, quo tam charum regi et reipublicæ caput jure merito e tanta clade ereptum fuisse sibi et bonis omnibus gratulabatur, minime omissa, ut debuit, Socratis et Bruti Geniorum mentione.

"Memorabilis hæc sane historia est, quæ, etsi ad Guionii personam non pertineret, occasione tamen a Guionio data inductus, minime prætermittendam existimavit Philibertus De la Mare: atque exemplo aliis fuit, quomodo in hoc argumento sit versandum." Morhof. Polyhist. i. 19.

p. 217.

This seems to be the original (and a well-attested) story; whence the accounts of Grotius, Salmasius, and La Mothe le Vayer were derived. I am obliged to Mr. Samuel Johnson for referring me to this place in Morhof.

V.

JOSEPHUS.

Bell. Jud. iv. 6. Οἷς οὐκ ἀπιστήσαντες οἱ ζηλωταὶ διακόνους ἑαυτοὺς ἐπέδεσαν.

This place,' says a friend, wants emendation, as you have observed, Remarks, vol. i. p. 226. Perhaps it should be οἷς οὐκ ἐπιστήσαντες. Ἐφίστημι, amongst other things, means animum intendere, animadvertere;' and the sense will be- which predictions the zealots not considering, or observing, or regarding, they caused them to be fulfilled.'

[ocr errors]

i. 22. Ed. Massuet.

[ocr errors]
[ocr errors][merged small]

Omnia per ipsum fecit Pater-non per angelos, neque per virtutes abscissas ab ejus sententia.

Virtutes, Avvapsis. For sententia, it should perhaps be Δυνάμεις. substantia, or essentia. ovcía.

i. 22.

• Dicunt [Basilidiani] non oportere omnino ipsorum mysteria effari, sed in abscondito continere pertinere per silentium.' Grabe added pertinere from two manuscripts, which should be struck out, though it were in two hundred manuscripts. In the Greek it was, we may suppose, ¿v ngʊTậ κατέχειν διὰ σιγῆς.

i. 24.

Saturninus-unum Patrem incognitum omnibus ostendit.' Irenæus wrote dredge, that is, posuit, constituit, esse docuit.'

i. 25.

Ad detractionem divini ecclesiæ nominis.' So Grabe. The former editions had, ad detractionem divini nominis et ecclesiæ,' which was right. Divinum nomen' is the name of Christ, or of Christianity.

ii. 28. p. 158.

Neque nos erubescimus [or erubescamus] quæ sunt in quæstionibus majora secundum nos reservare Deo.'

In Greek it was μείζονα ἢ καθ' ἡμᾶς, the things which are above us, and too high for us, as in Plato's Timæus : περὶ δὲ τῶν ἄλλων δαιμόνων εἰπεῖν, καὶ γνῶναι την γένεσιν, μείζον ἢ καθ' ἡμᾶς. Eusebius E. H. x. 1. ἡμεῖς δὲ καὶ τάδε in i. μείζονα ἢ καθ ̓ ἡμᾶς ὑπάρχειν ὁμολογοῦντες

It should therefore be, majora quam secundum nos.' The old interpreter of Irenæus translates word for word, without any regard to elegance: but the meanness and closeness of his version helps us often to discover the words of the author.

iii. 11. p. 192.

[ocr errors]

Quoniam autem sola illa vera et firma, et non capit neque plura præterquam prædicta sunt, neque pauciora esse evangelia, per tot et tanta ostendimus."

::Non capit,' that is, oux idéyera, fieri non potest non

oportet.' Tertullian is very fond of this word. See Apol. c. 17. Quoniam is ὅτι, " quod.

iv. 10.

Neque enim varie, neque elate, neque glorians dicit hæc.'

• Varie,' that is ποικίλως, subdole, versute.

VII.

CLEMENS ALEXANDRINUS.

Cohort. p. 74. Ed. Ox.

او

Ἰδέτω τις ὑμῶν τοὺς παρὰ τοῖς εἰδώλοις λατρεύοντας, κόμη ῥυπώντας, ἐσθῆτι πιναρᾷ καὶ καταῤῥηγυία καθυβρισμέ νους, λουτρῶν μὲν παντάπασιν ἀπειράτους, ταῖς δὲ τῶν ὀνύχων ακμαῖς ἐκτεθηριωμένους, οὗτοί μοι δοκοῦσι πενθεῖν, οὐ θρη σκεύειν τοὺς θεούς· ἐλέου μᾶλλον ἢ θεοσεβείας ἄξια πεπονθότες. * Conspiciuntur sæpenumero, qui simulacris se addixerunt, comâ quidem sordidâ et incultâ, vestibus laceratis et squalore obsitis deformati, lavationibus prorsus abstinentes, unguibus in immanem longitudinem excrescentibus plane efferati,-Hi sane mihi lugere deos non colere videntur: ut qui ea patiantur, quæ misericordia potius digna sunt quam pietate.'

This description of the Pagan saints suits strangely well some Christian saints who arose after the time of Clemens, and shows the wonderful uniformity of superstition.

Tertullian, pleading the cause of the Christians, says; • Sed infructuosi in negotiis dicimur. Quo pacto ? homines vobiscum degentes, ejusdem victus, habitus, instructus, ejusdem ad vitam necessitatis. Neque enim Brachmanæ, aut Indorum gymnosophiste sumus, silvicolæ, et exules vitæ. Meminimus gratiam debere nos Domino Deo creatori. Nullum fructum operum ejus repudiamus; plane temperamus, ne ultra modum aut perperam utamur. Itaque non sine foro, non sine macello, non sine balneis, tabernis, officinis, stabulis, nundinis vestris, ceterisque commerciis cohabitamus hoc sæculum. Navigamus et nos vobiscum, et

militamus, et rusticamur, et mercatus proinde miscemus.' Apol. 42. But this was before the days of monkery.

Ib. Ρ. 75.

6

κατ'

It becomes a wise man to seek heavenly things, xar ἴχνος ἐκείνης τῆς φωτεινῆς ἀεροβατοῦντα νεφέλης, lucidam illam nubem per aëra sequentem.' He alludes to the Ajax of Sophocles, 32.

Κατ ̓ ἴχνος άισσω.

Ib. p. 80.

Στρατευόμενόν σε κατείληφεν ἡ γνῶσις; τοῦ δίκαια σημαί νοντος άκουε στρατηγοῦ. • Militantem te deprehendit cognitio? audi imperatorem, qui nil tibi, nisi quod justum est, imperat.'

Hence it appears that Clemens thought it lawful for a Christian to serve in the army, if, when he was converted to Christianity, he was a soldier. I would translate it, • Obediens esto duci justa imperanti.'

Ib. p. 91.

Let us fly from the wicked world, the dangerous island: ἔδει δὲ ἐν αὐτῇ πορνίδιον ὡραῖον, Ἡδονὴ, πανδήμῳ τερπόμενον μουσική.

[ocr errors]

Δεῖρ ̓ ἄγ' ἰων, πολύαιν Ὀδυσεν, μέγα κύδος Αχαιῶν·
Νῆς κατάστησον, ἵνα θειοτέρην ὅπ ̓ ἀκούσης.

In ea autem cantat formosa meretricula, Voluptas, quæ publica vulgarique musica delectat:

« Huc age profectus, illustris Ulysses, ingens gloria Græcorum, Navem siste, ut diviniorem vocem audias."

The thought is pretty, and prettily expressed. Clemens compares Pleasure, the fair deceitful harlot, to the Siren singing to Ulysses. In Homer, Odyss. M. 184. it is not θειοτέρην, but νωϊτέρην. We must not imagine that θειοτέρην could be the true reading, or a various reading in Homer; for Cicero translates it,

• Auribus ut nostros possis agnoscere cantus.”

Clemens altered νωϊτέρην, because it was not proper for

« PreviousContinue »