Page images
PDF
EPUB

Rapin. Munere pro tali, fic te tellure benigna
Deinde tuus fortunet ager, fit divite funde
Luxuriofa tui curvent pomaria fructus,
Laeta Bavillaei rumpantur ut horrea ruris
Atque tuae nunquam defit fua gratia villae.
Quamvis non omnis tellus fit idonea plantis.
Omnibus, et certas leges, ac foedera certis
Praefcribat natura locis, praefcriptaque fervet:
Illis Franca tamen non eft obnoxia tellus
Legibus, eximiae quae fertilis ubere glebae.
Nil fructus non laeta ferat, nil culta recufet.
Et quamquam multo generofos palmite colles
In primis longo tollat Burgundia tractu,
Quamquam pomiferis laetetur Neuftria campis,
Belfia fit farris opulenta, Vefuna metallis,
Benharnus nemorofa, racemiferique Tricaffes.
Nutritor pecorum Biturix, Arvernus equorum:
Eft tamen omne folum Francae telluris, alendis
Hortorum arboribus, rurique infigne colendo,
Praefertim riguae tellus vicina Turoni,
Ver ubi perpetuum, femperque nitentia prata,
Et quos lentus Arar, praecepsque Druentius
Perluit, et pingui vallis rorata Garumnae,
Vosque Parifiaci ditiffima praedia ruris.

agros

Si tamen ipfa tuo tellus optanda parebit
Arbitrio, glebae fundus quaerendus opimae.
Nam fuge trifte folum, fulva, quod languet arena,
Nec non quae preffos interiacet infima colles
Convallis, cui lenta palus exhalet inerti

De fundo tetram craffa cum nube Mephitim,
Unde gravem referant etiam fua poma faporem:
Et fuge perpetuis campum qui flatur ab Auftris.
Optimus ille locus nobis, haec optima fedes
Arborei foetus, ubi coeli mitibus auris,
Declives campi terra pendente patebunt.
At licet apricum ad folem, ventosque tepentes
Vergat ager: non ille tamen removendus ab horto
Florifero; fpatio fua fit divortia iufto

Floribus, et pomis: fed ferri ingentia clauftra

[merged small][ocr errors]
[ocr errors]

Clathrorum ordinibus dirimant pomaria longis,
Defendantque aditus, populo, pecorique caven.

dos.

Non iam, telluri qui fit dele&tus habendae
Hic repetam, moresque ipfos, habitusque loco-

Jum

Plantandique modos, et tempora certa ferendi:
Omnia iam populis vulgata. Quis ilicet emnem
Monftratum agricolis culturae nefciat ulum?
Si vero arboribus per fe fatis aequus alendis
Non fit ager: foffa terram profcinde patenti,
Jpfa proftructi quae ftrata crepidine muri;
Et fterilem late non impiger effode campum;
Proque folo exhaufto meliorem fuffice terram.
Haec melior, graciles quae fundo imitatur are-

nas,'

Si tamen illius color eft bonus, et bonus hu

mor:

Campus alit nimias, fi fit nimis humidus, herbas.

Quaere prius terram fructus qui, quamque dece

bunt:

Vitibus an fit ager magis ingeniofus habendis,
An magis arboribus: nam per vim nulla coacti
Gratia ruris erit: ne ruri proinde colonus
Naturae contra morem, ingeniumque coacto
Imperet, ut per fe tellus tractata monebit.
Cum fuerit iam ftratus ager, tellusque parata,
Inprimis ipfum, certo difcrimine, campum.
Partiri, plantisque ratas defcribere fedes
Mandabo: et poftquam lecta de gente flagellum
Optaris, decerpe manu, aut exfcinde fecuri
Silveftrem ramum, terraeque immitte tepenti:
Nec pigeat fcrobibusque manus adhibere cavan-

dis,

Sternendoque folo. Te talem impendere cu

ram,

Arboribusque tuis primos imponere mores

Pro

Rapin.

[ocr errors][merged small][merged small]

Proderit, et fectos, ipfo de corpore matrum,
Arboreos foffo ramos deponere campo.

Nec fuit indignum quondam,

ret

dum prima vige

Perfarum fortuna, alto de fanguine magni
Aftyagis Regem campos coluiffe fuperbum.
Saepe illum patrios flores, et poma, per hortos
Plantantem, manibusque fuis plantata rigantem
Attonitus vidit mons vertice Tmolus ab alto,
Maeoniis unus late qui praefidet arvis;

Et Regem agricolam longe miratus Orontes.
Hanc etiam, ut perhibent, fefe exercebat ad ar-
tem

Cum domito Fabius Dictator ab hofte redibat,
Non veritus, medio dederat qui iura fenatu,
Ferre idem arboribusque fuis terraeque colendae,
Viatricesque manus ruri praeftare ferendo.
Ipfa triumphales tellus experta colonos,

Atque ducum manibus quondam verfata fuorum.
Maiores fructus, maiora arbufta ferebat.

Talis foedifragum poftquam Mafiniffa Syphacem
Et Numidam infidum Poenis fregiffet in arvis,
Imperiis terram ipfe fuis parere docebat,

Atque fuo cultu Maurum manfuefcere coelum.
Tu quoque regnando curas dum dividis orbi,
Nonnunquam folio, ut perhibent, defcendis ab
alto,

Et quas imperii, quas rerum tendis habenas,
Rure tuo, magne interdum LODOICE, remittis.
Nam fangermani feu te accepere receffus,
Seu fors Verfalii, five alta palatia fontis
Bellaquei per te curando incumbere fundo
Non dubitas: circum famuli ftant ordine longo:
Centum qui pomis, centum qui floribus hortos
Conferere ingentes, et aquas deducere certent:
Artificumque vices varias, operumque laborém
Per medios inftans operi partiris; ut agrum
Omnia fint, paribus numeris dimenfa per omnem.
Laeta fuper, niveisque volans Pax aurea bigis,

Prae

Praetendit populis ramum frondentis olivae.
Et quamquam externas longe tibi gloria lauros
Oftendat, lauros alias, per patria rura

Ipfe feris, quas victor ames meruifle coronas.
Interea omnis humus placidi te ruris amantem
Gratatur, tantoque folum cultore fuperbum
Plus viget, atque fuo fe laetum indulget amanti.

Du

Rapin.

[ocr errors]

Dufresnoy.

Dufresno y.,

Charles Wphonse Dufresnoy, geb. zu Paris, 1611. war zugleich Mahler und Dichter, und wählte die Wahles rei zum Gegenstande eines lateinischen Gedichts, das ihm jedoch weniger gelang, als die Ausübung dieser Kunst, durch die er sich bei seiner Nation sehr viel Ruhm erwarb. Zwar fehlt es seinem Gedichte nicht ganz an schönen Zügen, und an einzelnen mit glücklicher Phantasie gedachten, und mit Geschmack angelegten Bildern; aber das Ganze hat doch zu viel systematische Trockenheit in der Anordnung nicht nur, fondern auch in der Einkleidung. Die Sprache hat indeß viel Korrektheit, und einen gewissen edeln, månnlichen Ernst; auch verrathen die Vorschriften selbst den reif ausges bildeten Geift und Geschmack des einsichtvollen Künftlers. Folgende Stelle empfiehlt dem angehenden Mahler das Studium der Natur, eine geschmackvolle Nachahmung derselben, Ueberdenkung seines Plans, ehe er an die Arbeit geht, und sich von seinem Gegenstande begeistern läßt, und endlich Wetteifer mit der Antike.

DE ARTE GRAPHICA, v. 37. ss.

Praecipua inprimis Artisque potiffima pars eft,
Noffe quid in rebus Natura crearit ad Artem
Pulchrius, idque modum iuxta, mentemque vetu.
ftam,

Qua fine barbaries caeca et temeraria pulchrum
Negligit, infultans ignotae audacior arti;
Ut curare nequit, quae non modo noverit effe.
Illud apud Veteres fuit unde notabile dictum,
Nil pictore malo Securius atque Poeta. *)

Cognita amas, et amata cupis, fequerisque cu-
pita;

Paffibus affequeris tandem, quae fervidus urges :
Illa tamen quae pulchra decent, non omnia cafus
Qualiacumque dabunt, etiamve fimillima veris.

*) Ein Vers aus dem Horaz.

Nam

« PreviousContinue »