Page images
PDF
EPUB
[merged small][graphic][merged small]
[graphic]

XHIBENTVR hoc in Volumine, celeberrima Confeffiones Fidei ex optimis quibufque editionibus omni ex parte integra. Non priuatum aut alicuius priuati fcriptum, fed publicum ad omnes & fingulos pertinens: in quo Ecclefiæ Dei audientiam fibi fieri postulant, vt ex ipfarum vocibus dignofcatur earum doctrina: nihil enim, nifi abfcondi veretur Religionis veritas, ne damnetur ignorata. Fuerat quidem earum Harmonia, ante triginta annos edita: fed per varias fectiones interfecta. Nunc verò illæ tanquam corpus integrum, confpicienda repræfentantur, & quàm in illa editione plures. Venuftiùs autem & vtilius cernitur ipfum corpus totum, quàm partes eius diuulfæ. Earum quoque nexus & harmonia facilè deprehendetur vel ex integra lectione, vel ex Concordantia per fingulos articulos hic illis annexa: quibus etiam in hoc Syntagmate adiungitur ex Sententiis veterum, qui Patres vocantur, Catholicus Confenfus: Anno quidem 1595 à me editus, nunc rurfus multò locupletior factus, ac quibufdam Articulis auctus: cuius inftitutum declarat quæ in illo eft ad Illuftriffimum Principem præfixa Epiftola.

At verò cur illa Confeffiones fidei conftituta in diuerfis Regnis & Nationibus, caufæ fuere complures perquam neceffaria, quæ in ipfarum Præfationibus declarantur. Nam per illas, tanquam ex Tabulis authenticis quid in Ecclefiis doceretur, manifeftum fuit, aduerfus calumnias & iniqua præiudicia: vnde & in celeberrimis Conuentibus exhibitæ fuerunt

[ 2

[Fac-simile of the title-page of the first edition of the Harmony of the Reformed Creeds.]

HARMONIA

CONFESSION VM
FIDEI,

Orthodoxarum, & Reformatarum Ecclefiarum, quæ in præcipuis quibufque Europa Regnis, Nationibus, & Prouinciis, facram Euangelij doctrinam purè profitentur: quarum catalogum & ordinem fequentes paginæ indicabunt.

Addita funt ad calcem breuifsimæ obferuationes: quibus, tum illuftrantur obfcura, tum quæ in fpeciem pugnare inter fe videri poffunt, perspicuè, atque modeftifsimè conciliantur: & fi quæ adhuc controuerfa manent, Syncerè indicantur.

Quæ omnia, Ecclefiarum Gallicarum, & Belgicarum nomine, fubiiciuntur libero & prudenti reliquarum omnium, iudicio.

[graphic][merged small]
[blocks in formation]

RÆCLAR E quodam loco dicit Ambrofius, Inter feruos Chrifti contentio non debet effe, fed collatio. Quum enim fit ca mentis humanæ hebetudo in rebus præfertim diuinis, vt res alioqui maximè claras fæpe per

fpicere non pofsimus, quin ex mutua ovčíσu, & amica fraternaqe difceptatione plurimum lucis affequamur, negari nullo modo poteft. Imprimifque illud vtile & neceffarium videtur alios ab aliis acui, vt quæ fingulis Ecclefiæ membris priuatim Dominus contulit, ea ad totius corporis commodum communicentur, &, omni depofito finistro affectu, Christus, qui eft patris Sapientia, vnicus magister ac Ecclefiæ doctor audiatur: vtqe eft pacis princeps, ita fuo fpiritu noftros animos conglutinet, vt, fi fieri poffit, in Domino vnum idémque omnes fentiamus. Contendere verò, rixari, & ferociter ac proteruè digladiari, tantùm abeft vt deceat à Deo inftitutos homines, vt ne modeftis aut humanis quide coueniat. Quòd fi in omnibus, vel etia minimis vita hu* ij

[graphic]

ARTICULI SIVE CONCLUSIONES LXVII. H. ZWINGLII.

A.D. 1523.

THE SIXTY-SEVEN ARTICLES OR CONCLUSIONS OF ULRICH ZWINGLI.

[These Theses of Ulrich Zwingli (1484-1531) were publicly discussed and successfully defended at the religious conference in Zurich, Jan. 29, 1523, and prepared the way for the introduction of the Reformation in German Switzerland. They exhibit the first creed of the Reformed Churches (seven years older than the Lutheran Confession of Augsburg). Their form, consisting of brief, concise propositions, is much better adapted for a creed than the lengthy argumentative discussions of many later and more anthoritative confessions. They never acquired a strictly symbolical authority, not even in Zurich, but may justly claim a place in this Collection on the ground of their historical importance. We give the original in High-German, with some of the old readings in foot-notes, together with the Latin translation (instead of the less intelligible Swiss dialect in which Zwingli wrote them, and which is reproduced by Niemeyer, pp. 1 sqq.). For an abridgment in English, see the History of Creeds, Vol. I. pp. 363 sqq.]

Diese nachbestimmten siebenundsechszig Artikel und Meinungen bekenne ich Huldrich Zwingly in der löblichen Stadt Zürich gepredigt zu haben aus Grund der Schrift, die Jeómvevotos (d. i. von Gott eingegeben1) heißt, und erbiete2 mich, mit ihr genannte Artikel zu beschirmen und zu erobern, und wenn ich jetzt berührte Schrift nicht recht verstünde, mich bessern Berstandes, doch aus ehegedachter Schrift, berichten zu lassen.

I. Alle, welche sagen, das Evangelium sei nichts3 ohne die Bewährung der Kirche, irren, und schmähen Gott.

II. Die Summe des Evangeliums ist, daß unser Herr Jesus Christus, wahrer Gottessohn, uns den Willen seines himmlischen Vaters kund gethan, und uns mit seiner Unschuld vom Tode erlöset und Gott versöhnet hat.

III. Daher ist Christus der alleinige Weg zur Seligkeit Aller, die je waren, sind und sein werden.

IV. Wer eine andere Thür sucht

[ocr errors][merged small]
[blocks in formation]

I. Quicunque Evangelion nihil esse dicunt, nisi ecclesiæ calculus et adprobatio accedat, errant, et Deum blasphemant.

II. Summa Evangelii est, quod Christus Filius Dei vivi notefecit nobis voluntatem Patris cœlestis, et quod innocentia sua nos de morte æterna redemit, et Deo reconciliavit.

III. Hinc sequitur Christum esse unicam viam ad salutem omnium, qui fuerunt, sunt et erunt.

2 entbeüt.

IV. Quicunque aliud ostium vel

3 nüt.

oder zeigt, der irrt, ja, ist ein Seelen- quærit vel ostendit, errat; quin mörder und ein Dieb. animarum latro est et fur.

V. Daher Alle, die andere Lehre dem Evangelium gleich oder höher achten, irren, und wissen nicht, was Evangelium ist.

VI. Denn Christus Jesus ist der Wegführer und Hauptmann, dem gan zen2 menschlichen Geschlechte von Gott verheißen und gegeben:3

VII. Daß er ein ewiges Heil und Haupt sei aller Gläubigen, die sein Leib sind, der aber todt ist und nichts vermag ohne ihn.

V. Quicunque ergo alias doctrinas Evangelio vel æquant vel præferunt, errant, nec intelligunt quid sit Evangelion.

VI. Nam Christus Jesus dux est et imperator, a Deo toti generi humano et promissus et præsti

tus:

VII. Ut sit ipse salus et caput omnium credentium, qui corpus eius sunt, quod quidem absque ipso mortuum est, et nihil potest.

VIII. Ex his sequitur, quod omnes, qui in isto capite vivunt, sunt membra et Filii Dei. Et

VIII. Daraus folgt, zuerst, daß Alle, die in dem Haupte leben, Glieder und Kinder Gottes sind, und das ist die Kirche oder Gemeinschaft der Heiligen, hæc est ecclesia seu communio eine Hausfrau Chrifti, ecclesia ca- sanctorum, sponsa Christi, eccletholica. sia catholica.

die

IX. Zum andern, daß, wie leiblichen Glieder ohne Leitung des Hauptes nichts vermögen, also an dem Leibe Christi Niemand etwas vermag ohne sein Haupt, Christus.

IX. Quemadmodum membra corporis sine administratione capitis nihil possunt, sic in corpore Christi nemo quidquam potest sine capite eius, Christo.

X. Wie der Mensch taub [toll] ist, X. Quum membra absque capite wenn die Glieder etwas ohne das aliquid operantur, ut, dum sese Haupt wirken, sich selbst reißen, verwun- lacerant aut perdunt, demens est den, beschädigen, also, wenn die Glieder homo: sic, dum membra Christi Christi etwas ohne ihr Haupt Chri- sine capite Christo aliquid tenstum fich unterstehen, find sie taub [toll], schlagen und beschweren sich selbst mit unweisen Gesezen.

[blocks in formation]

tant, insana sunt, sese gravant et perdunt imprudentibus legibus.

[blocks in formation]
« PreviousContinue »