Page images
PDF
EPUB

λέγεται οἷον, ΟΙ ΔΗ ΝΥΝ ΕΑΤΑΙ ΣΙΓΗΙ. τούτοις ὁ αὐτὸς ἐπάγει καὶ ὅτι ἔνιοι τῶν Ιώνων, οἷς ἀκολουθεῖ, φησί καὶ ὁ τὰ Ναξιακά γράψας Φιλήτας εἴτε Κάλλινος, μόνον τ Η ἐν τοῖς τοιούτοις παρακειμένοις εἰς Ε καὶ ἡ τέμνοντες τ ἑπόμενον Ν φυλάττωσι ΠΕΠΟΙΕΑΝΤΑΙ λέγοντες και ΓΕΓΕΝΕΑΝΤΑΙ· καθὰ καὶ τὸ ΕΓΕΝΟΝΤΟ ΕΓΕΝΤΟ καὶ ὁ δὲ Ζηνόδοτος πολλάκις, φησὶ, παρὰ τῷ ποιητῇ οὗτα γράφει καὶ τὰ ἑνικα, δίχα μέντοι τοῦ Ν· τὸ ΠΕΠΟΙΗΤΑ καὶ ΝΕΝΟΗΤΑΙ, ΠΕΠΟΙΕΑΤΑΙ γράφων καὶ ΝΕΝΟ ΕΑΤΑΙ. ἡ μέντοι ̓Αριστάρχειος ἔκδοσις οὐκ οἶδεν "Ομηρος τῇδε τῇ διαλέκτῳ χρώμενον. εἰ καὶ τισὶν ἔδοξεν ὁμοίως τῷ ΠΕΠΟΙΗΤΑΙ ΠΕΠΟΙΕΑΤΑΙ, οὕτω τὸ ἩΤΑΙ ἕνικον, ἤγουν κάθηται, γενέσθαι ἙΑΤΑΙ, καὶ λειφθῆναι. Βοιωτικῶς ἀντὶ πληθυντικοῦ τοῦ ̔ΗΝΤΑΙ ἙΑΤΑΙ ἐν τῷ δὲ ΔΗ ΝΥΝ ΕΑΤΑΙ ΣΙΓΗΙ, ὁ δὴ ἀποῤῥαπίζει ὁ Ἡρακλείδης εἰπὼν οὐδέποτε τὸν Ὅμηρον ἑνίκοις χρῆσθαι ρήμασι ἀντὶ πληθυντι κῶν καθάπερ ἐνίοις Βοιωτῶν ἔδοξεν. Εustath. p. 1885. 1. 43.

7. οἱ καθ' Ηρακλείδην τὰ τρίτα τῶν ὁριστικών περισπω μένων τῆς πρώτης συζυγίας καὶ τῶν βαρυτόνων δὲ ῥημάτων κατὰ τὸ ἕνικον εἰς τὴν ΣῚ συλλαβὴν περαιοῦσι, τοῦ Η παραλήγοντος· τὸ γὰρ ΦΙΛΕΙ καὶ ΝΟΕΙ, καὶ ΛΕΓΕΙ, καὶ ΦΕΡΕΙ, ΦΙΛΗΣΙ, φησί, καὶ ΝΟΗΣΙ, καὶ ΛΕΓΗΣΙ, καὶ ΦΕΡΗΣΙ. τοιοῦτον δὲ καὶ τὸ ΛΑΜΠΡΟΝ ΠΑΜΦΑΙΝΗΣΙ παρ' Ομήρῳ ἅπαξ, φησὶ, χρησαμένῳ τῇ διαλέκτῳ ἐπὶ τούτου, καλεῖται δὲ καὶ τὸ σχῆμα Ιβυκεῖον ὑπὸ τῶν γραμματικῶν. διὰ τὸν μελοποιόν δηλαδὴ Ιβυκον φιληδήσαντα τοιαύτη γλώσσῃ· εἰ δή, φησι, καὶ τὸ Ω, τοῦτ ̓ ἐστὶν τὸ ὑπάρχω πρώτης ἐστὶ σύζυ γίας, κατὰ τὸ ΦΙΛΩ, καὶ ἐστὶ τρίτον αὐτοῦ ΕΙ, Δωριζόμενον κατὰ ̔Ρηγίνους γένοιτ' ἂν ὁμοίως ἐκ τούτου ΗΣΙΝ ὁ ἐνεστώς. ἱστέον δὲ ὅτι οὐ περὶ τρίτων ἀνθυποτάκτων ἐστὶν ὁ λόγος, ὁποῖον τὸ ΛΑΒΗ, ΛΑΧΗ: ἐξ ὧν ΛΑΒΗΣΙ, ΛΑΧΗΣΙ· αὐτὰ γὰρ καὶ ὅσα τοίαυτα οι Ρηγίνων, εἰσὶν ἀλλὰ Ιώνων. Eustath. p. 1576. 1. 57.

8. τὸ δὲ ΛΕΛΑΚΥΙΑ ἔχει μὲν ὁριστικὸν παρακείμενον καὶ διὰ τοῦ Η. ΛΕΛΗΚΕ γὰρ ὡς τὸ ΔΑΙΜΟΝΙΗ ΤΙ ΛΕΛΗΚΑΣ. Ιωνικῶς δὲ ἡ λέξις τῷ Α προπαραλήγεται, - συσταλέντος τοῦ Η. Δοριεῖς μὲν γὰρ τὸ Η εἰς Α μακρὸν τρέπουσιν· οἷον ΔΗΜΟΣ ΔΑΜΟΣ, ΜΗΝ ΜΑΝ. Ιωνες

-

δὲ εἰς βραχὺ καταστρέφουσιν· οἷον ΛΕΛΗΚΥΙΑ ΛΕΛΑΚΥΙΑ, ΜΕΜΗΚΥΙΑ ΜΕΜΑΚΥΙΑ, οὕτως Αφθόνιος.

Ηρακλείδης δὲ, ἐν οἷς λέγει τὸ ΔΑΚΝΩ Δωρίδι καὶ Ἰάδι πεποιῆσθαι διαλέκτῳ, Δοριεῖς μὲν γάρ, φησιν, ἐντιθέασι τῷ Υπὸ Ν. ΘΥΩ ΘΥΝΩ, ΔΥΩ ΔΥΝΩ, Ιωνες δὲ βραχύνουσι τὸ Η διὰ τοῦ Α. επάγει οὕτω ΜΕΣΗΜΒΡΙΑ ΜΕΣ ΑΜΒΡΙΑ, ΠΗΓΗ ΠΑΡΗ, ΛΕΛΗΚΥΙΑ ΛΕΛΑΚΥΙΑ, ΜΕΜΗΚΥΙΑ ΜΕΜΑΚΡΙΑ, συλλαβῶν οὕτω καὶ αὐτὸς τῷ Αφθονίῳ. Eustath. p. 1714. 1. 49.

9. παρακειμένου ἑνὸς πολλοὶ ἐνεστῶτες εὕρηνται· ἑνὸς δὲ αὖθις ἐνεστῶτος παρακείμενοι πολλοὶ, ὡς οἷον ἐπὶ τοῦ ΦΙΛΩ καὶ ΓΗΘΩ· ἐφ ̓ ὧν εἷς μὲν παρακείμενος ὁλόκληρος ΠΕΦΙΛΗΚΑ, ΓΕΓΕΘΗΚΑ. δεύτερος δὲ ΓΕΓΗΘΑ, ΠΕΦΙΛΑ τρίτος, παρ' Ἴωσι δίχα τοῦ Κ, ΠΕΦΙΛΗΑ, ΓΕΓΕΘΗΑ· οἷς, φησι, καὶ Ὅμηρος χρῆσθαι εἴωθεν ἐφ' ἑτέρων ῥημάτων. ὡς ὅτε ἐκ τοῦ ΤΕΤΥΧΗΚΑ ΤΕΤΥΧΗΑ λέγει, ΔΙΑΠΡΥ ΣΤΟΝ ΤΕΤΥΧΗΩΣ. τέταρτος δέ, φησι, παρακείμενος τοῦ ΦΙΛΩ ΠΕΦΙΛΕΙΑ· πρὸς ἂν Ομηρος ἔγραψε τὸ ΝΕΚΥΩΝ ΚΑΤΑΤΕΘΝΕΙΩΤΩΝ ἐκ τοῦ ΤΕΘΝΕΙΑ παρακειμένου. πέμπτος παρακείμενος ἐκ τοῦ ΠΕΦΙΛΕΙΑὁ ΠΕΦΙΛΕΑ δίχα τοῦ Ι· οὗ πρὸς ἀκολουθίαν τὸ ἙΣΤΕΟΤ' ΕΙΝ ΑΙΔΑΟ, ἀπὸ τῆς ἙΣΤΕΩΣ, φησὶ, μετοχῆς τοῦ ΣΤΩ ῥήματος· πολλάκις δέ, φησιν, ὑπαλλάττουσι καὶ ἕκτην διαφορὰν παρακειμένων ἐκ τοῦ Ε εἰς τὸ Α. τὸ γοῦν ἙΣΤΕΑ ΕΣΤΑΑ λέγουσιν· ἀφ' οὗ μετοχὴ ἙΣΤΑΩΣ. τοῦτο δέ, φησιν, ἡ μετάπτωσίς ἐστι τοῦ Εἰ εἰς Α 'Ιωνικώς, ἢ τοῦ Η εἰς Α. κατὰ δὲ τὸ ἙΣΤΑΑ ΕΣΤΑΩΣ γίνεται καὶ ΔΕΔΙΩΣ ἐκ παρακειμένου τοῦ ΔΕΔΑΑ. οὕτω δὲ καὶ ΒΕΒΑΩΣ, ΜΕΜΑΩΣ, ΓΕΓΑΩΣ, καὶ ἄλλα. ἐν τούτοις δὲ ὁ αὐτὸς Ηρακλείδης καὶ τὸ ΠΕΠΑΘΥΙΑ διασαφῶν, ὅπερ ἐν τοῖς ἑξῆς τοῦ κεῖται παρ' Ὁμήρω, λέγει καὶ ὅτι τὰ ὑποτακτικὰ, ὧν αἱ μετοχαὶ εἰς ΩΝ ὀξυτόνοι, οἷον ΤΥΧΩ-ΤΥΧΩΝ, ΕΥΡΩ ΕΥΡΩΝ, ὁμοίως τοῖς περισπωμένοις ὁριστικοῖς κατὰ τὸν περικείμενον κλίνονται· οἷον ΤΕΤΥΧΗΚΑ ΕΥΡΗΚΑ· ἐξ ὧν μετοχαὶ ΤΕΤΥΧΗΚΩΣ, ΕΥΡΗΚΩΣ. οὐκοῦν καὶ τοῦ ΠΑΘΩ ΠΑΘΩΝ κλίσις ὁμοία ΠΕΠΑΘΗΚΑ ΠΕΠΑΘΗΚΩΣ, θήλυκον ΠΕΠΑΘΥΙΑ. ὥσπερ δὲ ΛΕΛΗΚΗΚΩΣ ΛΕΛΗΚΩΣ, ΓΕΓΗΘΗΚΩΣ ΓΕΓΗΘΩΣ Ιωνική συγκοπῇ, οὕτω καὶ ΠΕΠΑΘΗΚΩΣ ΠΕΠΑΘΩΣ, οὗ θηλυκον ΠΕΠΑ

ΘΥΙΑ.

σημειώσαι δ' ἐν τοῖς προειρημένοις τὸ ἐν φώνῃ μόνη κ μὴ ἐν γραφῇ· ὃ δήλοι παρακείμενον φωνούμενον μὲν ἀκολο θία κλίσεως καὶ νοήσει μόνη, μὴ γραφόμενον δὲ, ὡς ἄχρηστ δηλαδὴ καὶ ἀνέξοιστον, ὡς Ἡρακλείδης φησίν. Eustat p. 1700. 1.31-51.

10. πρῶτα μὲν ἱστέον ὅτι τὸ ΓΙΝΩΣΚΟΝ ἡμαρτῆσθα δοκεῖ μὴ γραφόμενον ΓΙΓΝΩΣΚΟΝ ἐν δυσὶ Γ, ὡς Ἡρακλεί δης βούλεται. λέγει γὰρ ἐκεῖνος ὅτι, ὥσπερ ΤΕΛΩ ΤΕ ΛΙΣΚΩ Ιωνικώς διὰ τοῦ Κ παραληγομένου τῷ Σ' καὶ τῷ 1 ὁμοίως καὶ ΘΟΡΩ ΘΟΡΙΣΚΩ, καὶ ΜΟΛΩ ΜΟΛΙΣΚΩ οὕτω καὶ ΝΟΩ ΝΟΙΣΚΩ.

ἐκ τούτων, κατὰ κράσιν, ΘΡΩΣΚΩ, ΒΛΩΣΚΩ, ΝΩΣΚΩ καὶ Αἰολικώς ΓΝΩΣΚΩ· Αἰόλεις γάρ, φησί, τὸ ΝΟΩ, ΓΝΩ φασίν· ὅθεν καὶ τὸ ̓ΑΜΦΙΓΝΟΕΙΝ, ήγουν διχονοεῖν καὶ ἡ ΞΥΓΓΝΟΙΑ, καὶ τὸ ̓ΑΓΝΟΕΙΝ, καὶ ἡ ΑΓΝΟΙΑ, ἐφ ̓ οἷς παραδοὺς ὁ Ἡρακλείδης, ὡς προστιθέασι τὸ Γ' τοῖς λεξέως καὶ οἱ Ηπειρώται, ὡς καὶ ἀλλαχοῦ ἐῤῥέθη, τὸν ΔΟΥΠΟΝ ΓΔΟΥΠΟΝ λέγοντες· ὅθεν καὶ ΕΡΙΓΔΟΥΠΟΣ ΠΟΣΙΣ ΗΡΗΣ. ἔνθα μνηστέον καὶ τοῦ ΕΠΙ ΔΕΓΔΟΥΠΗΣΑΝ ΑΘΗΝΑΙΗ ΤΕ ΚΑΙ ΗΡΗ· προσθεὶς δ ̓ εἴπειν καὶ ὅτι ἀπὸ τοῦ ΝΕΦΟΣ, ΝΟΦΟΣ, καὶ ΓΝΟΦΟΣ Αἰολικὸν, Ὁ ἄλλως ΔΝΟΦΟΣ· καὶ ὅτι καὶ ἐν τῇ Ιλιάδι ΓΕΝΤΟ, ἤγουν εἵλετο, ἔξωθεν ἔχει τὸ Γ' καὶ ὡς ἡ ΓΝΩΜΗ, πλεονά ζει καὶ αὐτὴ τῷ Γ, γενομένη δηλαδὴ ἐκ τοῦ ΝΟΩ ΝΟΗΣΩ, Δωρικῶς μὲν ΝΩΜΗ, Αιολικῶς δὲ ΓΝΩΜΗ, διδάσκει ὡς Ιωνες, ὅτ' ἂν ἀναδιπλῶσι ῥήματα, τὸ αὐτὸ ἀρκτικὸν ποιοῦν τα πρώτης καὶ δευτέρας συλλαβής, ΛΑΒΕΣΘΑΙ ΛΕΛΑ ΒΕΣΘΑΙ, ΚΑΜΩ ΚΕΚΑΜΩ, ΠΙΘΕΣΘΑΙ ΠΕΠΙΘΕΣ ΘΑΙ, ΔΑΣΚΩ ΔΙΔΑΣΚΩ, ΤΥΣΚΩ ΤΙΤΥΣΚΩ, χωρὶς εἰ μὴ μέλλοι δύο δασέα κείσεσθαι παράλληλα.

τοίνυν, φησὶ, τοῦ ΝΟΙΣΚΩ, συνηρημένου, ὡς εἴρηται, εἰς τὸ ΝΩΣΚΩ, εἴη ἂν ἐπ ̓ αὐτοῦ Ἰωνικὴ ἀναδίπλωσις ΝΙΝΩΣΚΩ διὰ τῶν δύο Ν, τοῦ δὲ ΓΝΩΣΚΩ Ηπειρωτικὴ ΓΙΓΝΩΣΚΩ διὰ τῶν δύο Γ· ὡς εἶναι, τῷ λόγῳ τούτῳ, ἡμαρτήμενον τὸ ΓΙΝΩΣΚΩ διὰ μόνου τοῦ κατ ̓ ἀρχὴν Γ. εἰ δὲ τοῦτο τοιοῦτον, καθ' Ηρακλείδην, πταίοιτο ἂν ὁμοίως καὶ τὸ ΓΙΝΕΣΘΑΙ καὶ τὰ κατ' αὐτὸ πάντα· οἷς, οἱ μὲν παλαιοὶ, ἐν δυσὶ Γ, ἐχρῶντο, ΓΙΓΝΟΜΑΙ λέγοντες καὶ ΓΙΓΝΟΜΕ ΝΟΣ· οὕτω καὶ τὰ ἄλλα. οἱ δὲ ὕστερον, ὥσει καὶ φειδό μενοι γραφικοῦ μέλανος, τὸ δεύτερον Γ παρέλειψαν.

ἐν

· ἔστι γὰρ κανταῦθα, ὡς Ἡρακλείδης βούλεται, καθὰ ΜΕΝΩ ΜΕΜΝΩ κατὰ διπλασιασμὸν, καὶ μεταθέσει τοῦ Ε εἰς 1, ΜΙΜΝΩ κατὰ "Ιωνας, οὕτω καὶ ΓΕΝΩ ΓΕΓΝΩ, καὶ ἐξ αὐτοῦ ΓΙΓΝΩ ΓΙΓΝΟΜΑΙ καὶ τὰ ἀπ' αὐτῶν. τούτοις δὲ, περὶ ἀναδιπλώσεως ἀκριβολογούμενος Ηρακλείδης λέγει ὅτι, ὁπήνικα μὲν συλλαβῆς ἀναδίπλωσις ᾖ, ὑστερεῖται τὸ ὁλόκληρον μία συλλαβῇ, ἤγουν λείπεται τὸ τέλεον καὶ κοῖνον μίας συλλαβῆς πρὸς τὸ διπλασιαζόμενον. τὸ γὰρ ΛΑΒΩ μία συλλαβῇ οὕτως ὑστερεῖ τοῦ κατὰ ἀναδιπλασιασ μὲν, ΛΕΛΑΒΩ. Τὰ δ ̓ αὐτὸ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων. ὅτε δὲ γράμματι ἐνθεωρεῖται ἑνὶ ἡ ἀναδίπλωσις, τότε ισοσυλλάβει τῷ ἀναδεδιπλωμένῳ τὸ ὁλόκληρον, οἷον ΜΕΝΩ ΜΙΜΝΩ, ΓΕΝΩ ΓΙΓΝΩ· οὕτω δὲ καὶ ΜΕΛΩ ΜΕΜΛΩ, καὶ πλεο νασμῷ ἤγουν παρενθέσει τοῦ Β, ΜΕΜΒΛΩ· παρεντιθέντος τοῦ Β διὰ τὸ μηδέποτε κατὰ μίαν συλλαβὴν τῷ Λ' επέσθαι τὸ Μ· ὡς δῆλον καὶ ἐκ τοῦ, ὡς ἐῤῥέθη, ΜΟΛΙΣΚΩ ΒΛΩ ΣΚΩ, καὶ ἐκ τοῦ ΠΑΡΑΜΕΜΕΛΗΚΕ, ΠΑΡΑΜΕΜBANKE. Eustath. p. 1722. 1. 36. &c.75

[ocr errors]

CXLI. In his omnibus, criticorum veterum solennis et inveteratus error, quo archaismos pro idiotismis, aut, ut Latine loquar, prisci et obsoleti sermonis reliquias pro singularum gentium aberrationibus vel poetarum licentiis acceperunt, planè conspicuus est. Ceteroqui, conversis eorum sententiis; et quæ singularum usui ac consuetudini abnormi tribuerunt, in sincerorum et antiquissimorum loco habitis, exempla, quæ ex fontibus jamdudum obturatis ac deperditis arcessivere, ad justam aliquam notitiam priscæ grammaticæ quemvis adducere possunt.

CXLII. Verborum modis, temporibus, numeris ac vocibus ea grammatica locupletissima est; atque, in eorum usu ac discrimine poetæ antiquissimi axgißa ubique constans et eadem cum posteri vocum discrimen in multis neglexerint, haud parvo detrimento finguæ; quæ eo multum perdidit perspicuitatis illius subtilis et exquisitæ, qua singulis vocibus singulos vel cogitandi, vel agendi, vel patiendi modos distinctè ad amussim exprimere solebat, Modorum, tamen usus Homericus paullo licentior quibusdam visus est: sed an rationi grammaticæ minus aptus et congruus sit, quam posterorum consuetudo, quæstio admodum difficilis est, cujus solutio petenda ex intimis recessibus humanæ mentis.

CXLIII. Verborum tempora in omnium linguarum principiis tria tantummodo fuisse, præsens, futurum, ac præteritum, ipsa rerum natura indicare videtur: nam distinctiones vel modifica tiones illa perfectorum, imperfectorum, &c., non nisi e gramma

tica jam culta, et ad animi subtiliores sensus exprimendos ordinata, oriri potuerunt. Si autem conjecturis indulgere liceret, ex iis quæ Heracleides commentatus est in EA, HA, EON, HN, &c. dicerem omnia præterita terminationem primæ personæ singularis, voce activa, in A habuisse; atque ideo præteritum imperfectum et utrumque aoristum una eademque forma expressos esse: adjecto enim N finali, quod conclusionem duntaxat vocis post litteram vocalem significabat, transitio To AN in ON haud minus facilis quam To EAN in HN fieret; atque hac ratione originem ac veram indolem aoristi secundi assequi possumus; in quo Hemsterhusius et Lennep præteritum imperfectum ex alio themate se percepisse credebant; cum usus tamen ejus Homericus aoristum tempus subaudiendum indicet. Neque duo futura a diversis thematibus, ut iidem viri docti pro comperto habuerunt, orta esse videntur; sed diversa litterarum elisione in diversas formas contracta esse, modo quo supra ostendimus.

CXLIV. Aliorum quoque schemata temporum quæ ανωμαλώτερα quibusdam visa sunt eadem ratione formata esse nullus dubito; ita ut non modo ΤΥΠΤΕΣΩ in ΤΥΠΤΕΩ, ΤΥΨΩ, ΤΥΠΕΩ et Trпй paullatim contraheretur; sed TETTILA TETTOA TETIMMAI, 'ETTIHN, 'ETTOOHN, &c. eadem ratione e formis regularibus ab uno themate TTIIT deductis, litteris paullatim elisis aut emollitis, efficta sint. Si enim unumquodque verbum themata tam varia ac diversa habuisset, non eadem ratione in omnibus ea themata formata essent: at singula quæque verba suas varietates ab aliis diversas habuissent, ita ut nulla analogia inter sese conjungerentur; neque, cum themata ΤΥΠΤΩ, ΤΥΠΩ, ΤΥΠΕΩ, ΤΥΦΩ, TrпHMI, et TrøOHMI extitisse concederemus, ratio constaret, qua ΚΥΠΤΩ, ΚΛΑΝΤΩ, ΚΛΑΖΩ, et tot alia verba pari more modoque sua quæque themata diversa haberent. A themate nihilominus in MI rectè fortasse deduceremus aoristos illos 'ETTIHN et 'ETTOOHN: nam themata activa in MI e passivis in MAI orta esse videntur; atque ideo aoristos hos, ut eorum participia in EIX vel 'ENZ, significationem passivam in activa forma retinuisse; æque ac participia Latina in ENS, quæ pro passivis usurpabantur in prisco sermone. Haud tamen cum viris doctis temere pro præteritis imperfectis hujusmodi aoristos habuerim; cum littera Z, characteristica futuri et aoristi primi in voce activa, et ab imperfecto alienissima, locum in eo aoristo passivo, in verbis etiam puris, in quorum thematibus aut præteritis perfectis nullum usquam istius litteræ vestigium inventum sit, obtineat; ut in 'EMNH2OHN

2

! Vide supra in excerpt.

2 Aul. Gel. Lib. 1. c. ii. et Gronov. not.

« PreviousContinue »